Sobota, 5 kwietnia, godz. 17.00

Iwona Pasińska, OSTATNIA NIEDZIELA RE//MIX Conrad Drzewiecki

Uniwersytet w Białymstoku, Aula Wydziału Pedagogiki i Psychologii

spektakl

 

Choredywagacja: Iwona Pasińska

Muzyka: Hanka Klepacka

Tekst: Radek Wysocki

Producent: komuna//warszawa, cykl RE//MIX 2013

Koordynator produkcji: Alina Kubiak

Występują: Iwona Pasińska, Mikołaj Mikołajczyk

 

„Twa Ostatnia Niedziela..

Czemuś nie poszedł dalej?

Czemuś taniec i balet…

Spakował w garb.

Twa Ostatnia Niedziela..

Wielki Finał na szczycie..

To był zenit Twój? Czy Cię…

Ogarnął strach?”

(słowa Radek Wysocki)

 

 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Conrad Drzewiecki (1926-2007) – mistrz świata baletu, bez którego historia nie zapisałaby kart rozdziału o polskim teatrze tańca. Choreograf, tancerz, pedagog, nazywany reformatorem polskiego baletu. Podczas okupacji śpiewał w chórze chłopięcym ks. Wacława Gieburowskiego. Po wojnie zaczął zgłębiać materię tańca. Ta przygoda okazała się kwintesencją jego życia. Jako tancerz w latach pięćdziesiątych występował w choreografiach Jerzego Kaplińskiego, Feliksa Parnella i Leona Wójcikowskiego. Przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych Drzewiecki spędził za granicami kraju. Głównie we Włoszech i Francji, gdzie zdobywał kolejne stopnie i szlify w metodyce oraz teorii tańca klasycznego, jazzowego, współczesnego i etnicznego. Po powrocie do Poznańskiej Opery został kierownikiem baletu. Jego ówczesne prace, określane jako utrzymujące właściwe proporcje pomiędzy tytułami realizowanymi w technikach klasycznych, nowoczesnych i jazzowych, zdradzały niezwykły talent kompozycyjny oraz umiejętność oryginalnego łączenia tańca z tworzywem muzyki i plastyki. Estetyka współtworząca choreografie Drzewieckiego odznaczała się szczególnym smakiem i formą. Budowała teatralne wrażenie świata odrealnionego, piętrzyła jego emocje, a wespół z oprawą dźwiękową- idealną atmosferę magii tańca. Rytm i melodia, jej tempo, ornament, drgnienia, instrumenty u Drzewieckiego zawsze znajdowały odzwierciedlenie w istocie tańca. U Mistrza muzyka, generując impuls do kreacji tańca, pełniła rolę narracyjną lub dramaturgiczną. Choreograf uprawiał metody starej szkoły- na próby przychodził drobiazgowo przygotowany. Posiadając koncepcję całości (dźwięk, scenografia, kostiumy), mógł koncentrować się na idei i pracy z tancerzami. Cechująca Drzewieckiego i wnoszona na salę prób skrupulatna spójność wszystkich elementów dzieła, wyznaczała także ramy jego twórczej pracy z ciałem. Nie było w niej miejsca na improwizację, poszukiwania ani zbaczania w procesie ze szlaku, który obierał Mistrz. Rodzaj apodyktycznej władzy, którą w swoich projektach dzierżył Drzewiecki, doprowadził go do myśli o własnym zespole. W 1973 roku powołał Polski Teatr Tańca, którym kierował do 1987 roku. Kontynuował w nim własne myślenie o teatralnym tańcu. Repertuar teatru szybko wchłonął wcześniejsze prace Drzewieckiego. Wśród nich znalazły się: Pawana na śmierć Infantki, Cudowny mandaryn, Adagio na smyczki i organy, Wariacje 4:4. Szczególnym przedsięwzięciem Drzewieckiego w jego własnym teatrze były wieczory polskie. Ich specyfika zasadzała się na korzystaniu w pracach wyłącznie z polskiego tworzywa. Poszukiwania tożsamości narodowej wyznaczały jeden z ważnych tropów twórczości Drzewieckiego. Polska muzyka, jako tło dla libretta lub narracji, sprzęgnięta z polską tradycją, zaowocowała powstaniem 4 Wieczorów polskich, wśród których spektakle Krzesany czy Przypowieść sarmacka zapadły w pamięć publiczności najsilniej. Wątki polskich mitów stanowiły też punkt wyjścia przedstawień, które Drzewiecki stworzył na własny jubileusz w 1987 roku. Wodnica, Dziwożony, Legenda i Trzy baśnie, sięgając do zbiorów kulturowego dziedzictwa, stały się jednocześnie ostatnią propozycją Drzewieckiego w jego teatrze. Sumowały jego twórczość, odsłaniając marzenie o duchu polskiego tańca, ujawniały także skrywaną pretensję artysty do pokłosia funkcjonowania mitów w świecie teatru. Mistrz stał się zakładnikiem własnej legendy. Estetyka, styl i technika jego spektakli, budując przez lata wzór dla polskiego teatru tańca, nie pozwoliła jemu samemu z kreślonych ram się wyzwolić. W 1986 roku podczas Spotkań Baletowych w Łodzi Drzewiecki zaprezentował przedstawienie premierowe Ostatnia niedziela. Wygwizdane, wybuczane, zakwestionowane było pierwszą porażką w życiu Mistrza. Ukazywało jednocześnie, że eksperyment wykraczający poza stosowane przez Drzewieckiego konstrukcje, był trudniejszy dla Mistrza niż kontynuacja drogi gwarantującej chwałę.

 

Iwona Pasińska – teatrolog, doktor nauk humanistycznych, choreograf, tancerz, absolwentka Państwowej Szkoły Baletowej im. F. Parnella oraz Uniwersytetu A. Mickiewicza w Poznaniu (Katedra Dramatu i Teatru), gdzie na studiach doktoranckich kontynuowała badania w obszarze ekspresji ciała w teatrze współczesnym. Od kilku lat autorskie projekty realizuje w grupie Movements Factory. Stale współpracuje z teatrami dramatycznymi, operowymi i alternatywnymi (jako choreograf lub dramaturg ruchu współpracowała mi.in: Igorem Gorzkowskim, Marcinem Liberem, Piotrem Kruszczyńskiem, Natalią Babińską, Claudią Castellucci, Andrzejem Dziukiem). Bada ruch w przestrzeniach wszelkiego rodzaju widowisk. Przez lata była tancerką Polskiego Teatru Tańca Ewy Wycichowskiej (I solistka w latach 1997-2008). Tam też debiutowała jako choreograf. Przygoda z twórczym procesem stała się wkrótce ważniejsza niż odtwórcza praca tancerza. Ukierunkowała jej drogę do poznania materii tańca i ruchu we wszelkich aktach performatywnych.

Wychowała się na micie Mistrza Drzewieckiego, z którym jako już I solistka mogła się spotkać w czasie jego pracy w PTT nad spektaklami Śmierć Izoldy i Pieśń Roksany. Zderzenie mitu z realiami było zaczątkiem myślenia o prawdziwej roli Drzewieckiego na polskiej scenie tańca. Bezapelacyjnie wielbiony i stawiany za wzór formy i treści Mistrz na lata zakleszczył taniec w estetyczno-koncepcyjnej pułapce, z której sam nie chciał lub nie mógł otrząsnąć. Tworząc normy nadawcze, stworzył jednocześnie normy odbiorcze. Uzus widowni nie pozwolił Mistrzowi i wciąż nie pozwala jego następcom wyrwać się z ustalonych na polskim gruncie ram teatru tańca. Skłania również do refleksji nad tym, co za tą formą stoi. 

 

Hanka Klepacka – Absolwentka PWST we Wrocławiu. Od 1998 roku aktorka Lubuskiego Teatru w Zielonej Górze. W 2002 roku brała udział jako wokalistka w rock operze Wilgefortis, skomponowanej przez Waldemara Wróblewskiego i Aleksandra Mrożka do tekstów Barbary Łuszczyńskiej. W 2003 roku w Czarnym Salonie we Wrocławiu odbyła się premiera jej autorskiego recitalu Nie ma czasu na histerie. Reżyserka i scenarzystka koncertu wg biografii Franka Zappy Wstęp do Zappy (Wrocław 2004). Autorka muzyki do spektaklu Jacka Papisa Paw Królowej – Opera praska na podstawie powieści Doroty Masłowskiej w warszawskim Teatrze Wytwórnia, za które w 2007 roku podczas XIII Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej jury przyznało Klepackeiej specjalne wyróżnienie indywidualne za muzykę. Współpracowała z Teatrem Łaźnia Nowa w Krakowie, Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, Bałtyckim Teatrem Dramatycznym w Koszalinie, Teatrem Polskim we Wrocławiu i Teatrem Wytwórnia w Warszawie.

 

Mikołaj Mikołajczyk – tancerz, choreograf, reżyser. Ukończył Państwową Szkołę Baletową w Poznaniu, studiował na UAM socjologię i historię sztuki, pracował w wielu polskich i zagranicznych teatrach m.in. Wrocławskim Teatrze Pantomimy Henryka Tomaszewskiego, Polskim Teatrze Tańca (Ewy Wycichowskiej), Teatrze Wielkim w Poznaniu, Badisches Staatstheater w Karlsruhe. Współpracował w wieloma artystami, realizując się jako twórca spektakli baletowych i dramatycznych. Od lat zajmuje się również realizacją autorskich koncepcji. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje monodram Tryptyk składający się z trzech pełnospektaklowych części – Waiting, Z Tobą chcę oglądać świat, Palisir’Damour. Często pracuje jako choreograf w teatrach dramatycznych i operowych, współpracując z czołowymi polskimi reżyserami (m.in.: Maja Kleczewska, Krzysztof Warlikowski, Piotr Kruszczyński, Małgorzata Dziewulska, Grzegorz Jarzyna). W 2012 przygotował re//mix poświęcony Henrykowi Tomaszewskiemu. Z Mistrzem Drzewieckim spotkał się w latach dziewięćdziesiątych na deskach Poznańskiej Opery.